Od 1 listopada 2019 r. mechanizm podzielonej płatności jest obowiązkowy, gdy transakcja:
- wynosi powyżej 15 tys. zł brutto,
- sprzedawca i odbiorca są podatnikami VAT,
- dotyczy tzw. towarów i usług wrażliwych (określonych w załączniku nr 15 do ustawy o VAT).
Mechanizm podzielonej płatności mogą stosować wyłącznie podatnicy VAT, którzy opłacają transakcje za pośrednictwem przelewu, w PLN.
Towary lub usługi „wrażliwe” objęte obowiązkowym MPP to m.in. paliwa, wyroby ze stali, złom, odpady, folia, metale szlachetne (np. złoto, srebro) i nieszlachetne (np. miedź), komputery, dyski twarde, telefony, telewizory, aparaty fotograficzne i kamery cyfrowe, produkty węglowe, części do silników spalinowych, usługi budowlane i sprzedaż detaliczna części samochodowych.
MPP musi być stosowany, jeśli choćby jedna pozycja na fakturze, której wartość brutto przekracza 15 tys. zł, dotyczy towarów lub usług wrażliwych (określonych w załączniku nr 15 do ustawy o VAT).
Mechanizmu podzielonej płatności nie możesz stosować, jeśli:
- jesteś konsumentem (nie prowadzisz działalności gospodarczej),
- jesteś przedsiębiorcą, który otrzymuje faktury bez kwoty podatku VAT (np. od podatników zwolnionych z VAT),
- rozliczasz się gotówką lub za pomocą karty
Decyzję o podziale płatności podejmuje nabywca, a sprzedawca może zastrzec, że nie chce stosować MPP, tylko wtedy kiedy transakcja nie jest objęta obowiązkowym MPP. W przypadku transakcji, które muszą być objęte MPP, takiej swobody nie ma żadna z jej stron.
Transakcje objęte MPP muszą być realizowane przez rachunki bankowe lub w SKOK otwarte w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą, które często określa się jako rachunki rozliczeniowe lub firmowe. Te rachunki widnieją w Wykazie podatników VAT (tzw. „biała lista podatników VAT”). Jeżeli przedsiębiorca używa konta osobistego (prywatnego, ROR), nie posiada rachunku VAT. W tym przypadku nie będzie mógł sprzedawać i nabywać towarów lub usług, które są objęte obowiązkowym MPP.
Sankcje za niestosowanie obowiązkowego MPP
Sankcja dla sprzedawcy
Jeżeli naczelnik urzędu skarbowego lub naczelnik urzędu celno – skarbowego stwierdzi, że sprzedawca (firma), pomimo obowiązku, nie oznaczył faktury zwrotem „mechanizm podzielonej płatności”, ustali dodatkowe zobowiązanie podatkowe w wysokości 30% kwoty podatku VAT z faktury, przypadającej na dostawę towarów lub świadczenie usług objętych MPP. Prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą za te wykroczenie poniosą odpowiedzialność przewidzianą w kodeksie karnym skarbowym i mogą otrzymać grzywnę w wysokości do 180 stawek dziennych (może być to nawet 5,4 mln zł).
Jeśli faktura została źle oznaczona, można uniknąć sankcji, jeżeli kontrahent (nabywca) opłacając ją, zastosuje podzieloną płatność.
Sankcje dla kupującego
Jeżeli kupujący, pomimo obowiązku, nie rozliczy się w systemie MPP, urząd skarbowy ustali dodatkowe zobowiązanie podatkowe w wysokości 30% kwoty podatku VAT przypadającej na towaru lub usługi objęte MPP. Prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą, poniosą za te wykroczenie odpowiedzialność przewidzianą w kodeksie karnym skarbowym i mogą otrzymać grzywnę w wysokości do 720 stawek dziennych (może być to nawet 21,6 mln zł).
Jeśli po 1 stycznia 2020 r., faktura zostanie zapłacona z pominięciem MPP, taki wydatek (płatność) nie będzie stanowić kosztu uzyskania przychodu.
Nawet jeżeli faktura zostanie zapłacona poza systemem MPP (np. zwykłym przelewem), można uniknąć sankcji, jeżeli sprzedawca prawidłowo rozliczy podatek VAT przypadający na tę sprzedaż.